عزالدین ابوحامد عبدالحمید بن هبهُ اللّه معروف به ابن ابی الحدید، ادیب، متکلم، فقیه، شاعر و نویسنده ی بزرگ مسلمان در سال 586 ق در مدائن به دنیا آمد و از حدود پانزده سالگی در محضر عالمان مشهور بغداد حضور یافت. عزّالدین در بغداد به قرائت کتب و اندوختن دانش پرداخت و در محافل ادبی و علمی شرکت جست به طوری که در زمره ی عالمان روزگار درآمد.
ابن ابی الحدید در شعر طبعی رسا داشت و در انواع مضامین، شعر می گفت ولی مناجات و اشعار او در عرفان مشهورتر است. در حمله ی مغولان به بغداد اسیر شد اما با وساطت برخی از بزرگان این شهر آزاد گردید و از مرگ نجات یافت. مهم ترین اثر ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه است که مجموعه ای گردآوری شده از سخنان امام علی(ع) است.
ابن ابی الحدید دراین کتاب، عظمت نهج البلاغه را به لحاظ ادبی، تاریخی و کلامی آشکار و عرضه کرده است. با این که گرایش به تشیع در شرح نهج البلاغه زیاد است، مطالبی نیز در آن یافت می شود که با عقاید عمومی شیعه درباره ی مسایل امامت و مسایل تاریخی مربوط به آن، سازگار نیست. هر چند ابن ابی الحدید در حمله ی هلاکوخان مغول به بغداد به واسطه ی شفاعت خواجه نصیرالدین طوسی و علمای بغداد از مرگ رهایی یافت ولی روزگاری نپایید و اندکی بعد در هفتاد سالگی (656 ق) در همان شهر درگذشت.
